Lãnh cảm là bệnh suy giảm tình dục ở nữ, thường gặp trong chứng nữ tử, âm nuy... mà có liên quan đến hai tạng can và thận. Các nguyên nhân như tà khí xâm nhập, mà chủ yếu là hàn tà hay tiên thiên bất túc, lao lực quá độ, tình chí uất kết... Dưới đây, xin nêu một số bệnh chứng hay gặp và các phương thuốc trị liệu tiêu biểu để bạn đọc có thể tham khảo và ứng dụng.

Ba kích.

Lãnh cảm do âm hư: (biểu hiện khô âm đạo, không ham muốn tình dục, lòng bàn tay nóng, mạch tế sác): Bài thuốc gồm: đan bì 10g, bạch linh 10g, trạch tả 10g, thục địa 30g, sơn thù 15g, hoài sơn 15g, quy đầu 15g, bạch thược 15g, câu kỷ tử 30g, nhân sâm 10g, cao ban long 15 - 30g. Ngày uống 1 thang, chia 2 - 3 lần trong ngày.

Lãnh cảm do dương hư: (biểu hiện âm đạo khô, chân tay lạnh, lưng gối đau mỏi, đại tiện nát, mạch trầm trì vô lực): Bài thuốc gồm: đảng sâm 15g, hoàng kỳ 10g, bạch truật 15g, lộc giác 10g, cao quy bản 10g, ba kích 10g, sa tiền 15g, nhục thung dung 12g, dâm dương hoắc 10g, hoài sơn 15g, khiếm thực 12g, phúc bồn tử 12g, phụ tử 6g, câu kỷ tử 15g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 - 3 lần trong ngày.

Lãnh cảm khí huyết hư: (biểu hiện giảm hoặc không ham muốn tình dục, âm đạo khô rát, mệt mỏi, sắc mặt vàng, hay hồi hộp, đoản khí, tự hãn, ăn kém, đại tiện nát, mạch vô lực). Bài thuốc gồm: đảng sâm 20g, hoàng kỳ 12g, bạch truật 10g, bạch linh 10g, đương quy 10g, thỏ ty tử 10g, a giao 10g, lộc giác 1g, cam thảo 6g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 - 3 lần.

Lãnh cảm can khí uất: (biểu hiện lãnh cảm, âm đạo khô, rối loạn kinh nguyệt, ngực bụng đầy tức, đau sườn, mạch huyền. Bài thuốc gồm: sài hồ 10g, đương quy 12g, bạch thược 10g, chỉ xác 10g, xuyên luyện tử 10g, thông thảo 3g, xuyên sơn giáp 6g, quất diệp 10g, vương bất lưu hành 5g, thiên hoa phấn 12g, nhục thung dung 15g, cam thảo 10g. Ngày sắc 1 thang, chia 2 - 3 lần uống trong ngày.

BS. Hoàng Xuân Đại