Khi bé yêu dưới 6 tháng tuổi không có phản ứng với thế giới âm thanh như dửng dưng khi được gọi hoặc không có phản xạ trước những tiếng động ở cự ly gần thì cha mẹ nên cảnh giác vì rất có thể trẻ bị điếc.

Điếc có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi. Bệnh điếc ở trẻ nhỏ có rất nhiều nguyên nhân: điếc ở trẻ em dưới 2 tuổi thường là bẩm sinh (do bệnh di truyền, bệnh trong thời kỳ bào thai, do đẻ non, đẻ khó, bị ngạt...) hoặc xuất hiện ở tuổi chưa phát triển đầy đủ ngôn ngữ (trước 5 tuổi) do viêm tai, viêm não - màng não. Ngoài ra, các bệnh nhiễm virus (như sởi, quai bị) hay nhiễm độc, chịu tiếng ồn quá mức, tổn thương thần kinh thính giác... đều có thể gây điếc.

Những dấu hiệu nhận biết

Trẻ dưới một tuổi

Trẻ không có biểu hiện gì với âm thanh như quay đầu hay nhìn về phía phát ra tiếng động, không tỉnh giấc khi nghe thấy tiếng ồn, không giật mình khi nghe tiếng động lớn hoặc không có biểu hiện lắng nghe tiếng mẹ nói.

Tuổi bé đi nhà trẻ, mẫu giáo

Không chú ý khi người khác nói, không vâng lời hay làm theo yêu cầu do không nghe hay không hiểu người khác nói gì. Thông thường, trẻ khoảng 2 tuổi là phải biết làm theo những yêu cầu đơn giản mà không cần gợi ý bằng hình ảnh hay hành động.

Trẻ có biểu hiện phát triển mạnh ngôn ngữ nét mặt và điệu bộ, hoặc dễ cáu gắt, hung dữ do khó giao tiếp, khó hiểu ý người khác và làm người khác hiểu mình.

Khó khăn trong phát triển ngôn ngữ cũng là một dấu hiệu đáng lo ngại. Chẳng hạn trẻ đã 2 tuổi mà vẫn không biết nói những từ đơn giản như: bà, mẹ...

Ở tuổi đi học, các dấu hiệu đáng lo ngại là

Trẻ nói rất to, hay dùng ngôn ngữ cử chỉ, điệu bộ, diễn đạt khó khăn, hay phát âm sai, thiếu tập trung, hay lơ đễnh.

Học kém, chậm tiếp thu, thiếu vâng lời do chỉ tiếp nhận một phần nhỏ lời giảng của giáo viên.. Một số trẻ ít nói, ngại giao tiếp hoặc cáu kỉnh. Một số trẻ có sự rối loạn về tính tình do bị quở trách, trêu chọc.

Ngoài ra, cha mẹ cần lưu ý khi trẻ có dị hình vành tai hay ống tai ngoài, viêm mũi - họng, đau hoặc viêm tai...

Tại Việt Nam, theo điều tra của viện Tai mũi họng tiến hành ở 4 xã đồng bằng sông Hồng cho thấy, tỷ lệ điếc nặng chiếm 0,16% tổng số dân. Khi nghi ngờ trẻ có vấn đề về thính giác, cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở thính học, tai mũi họng chuyên sâu để xác định tình hình, mức độ để có những biện pháp kịp thời trong định hướng nuôi dạy trẻ.

Hải Minh