Bên cạnh những việc chuẩn bị cho trẻ về tâm lí, thể lực, ngôn ngữ, ta cần chú ý đặc biệt đến việc hình thành các năng lực tư duy cho trẻ để trẻ có thể học tập ở lớp được một cách dễ dàng.

Trước hết, phải chú ý phát triển và rèn luyện tính quan sát cho trẻ:
Trong các sinh hoạt hằng ngày trước khi trẻ hành động, người lớn cần giao nhiệm vụ.

Ví dụ:
- “Con hãy nhìn xem, cổ áo có thẳng không? Nhớ mặc áo thun đúng chiều, không mặc ngược cổ”.
-    “Con hãy lấy đúng ly của con, ly có kí hiệu bông hoa màu đỏ”.
-    “Con hãy nhìn xem cây nào héo nhiều nhất thì tưới nước trước – cây nào to nhất thì tưới nhiều nước nhất”

Những nhiệm vụ đó bắt trẻ phải nhìn, quan sát và so sánh. Từ đó, chúng chú ý đến các chi tiết cần thiết.

Khi đi chơi ngoài đường, hướng sự chú ý của trẻ vào cây cối, nhà cửa, đường phố, người đi lại và hỏi trẻ những câu bắt buộc chúng phải miêu tả sau khi nhìn và quan sát.

Ví dụ:
-    Con hãy nhìn xem, cây đã có hoa chưa?
-    Hôm nay đường phố có gì khác? (có treo cờ, băng rôn)
-    Trời lạnh quá, mọi người ăn mặc thế nào?
-    Ở trường mẫu giáo, khi trẻ hoạt động ngoài trời, cô có thể giao nhiệm vụ cho trẻ quan sát cây cối (Hoa màu gì? Cây nào cao nhất, thấp nhất, lá to nhất, lá nhỏ nhất… tùy lứa tuổi của trẻ). Quan sát chim hoặc thú (Chim màu gì, nhiều hay ít, mấy con, bay thế nào, kêu ra sao, mổ thóc thế nào…). Nếu ở lớp lớn có thể dùng câu hỏi khái quát hơn: “Hãy nhìn các con chim và kể lại cho cô về chúng”. Những nhiệm vụ đó bắt trẻ phải nhìn và nhìn thấy – phải lắng nghe và nghe thấy – Từ đó phát triển thòi quen quan sát cho trẻ.

Trong quá trình quan sát của trẻ, ta có thể hướng trẻ xem xét những chi tiết (đi từ khái quát đến chi tiết) để phát triển những tình cảm, cảm nhận tinh tế ở trẻ.

Ví dụ: Con có thấy giọt sương trên lá hoa sen không? Bông sen nở rồi, con ngửi mùi xem, có màu gì bên trong cánh hoa? Nói cho cô nghe, có những gì bên trong các cánh hoa?...

Cứ như thế, luyện cho trẻ ở mọi nơi mọi lúc, trong sinh hoạt hằng ngày ở nhà, ở trường, trong giờ học, giờ chơi của trẻ. Từ đó sẽ hình thành cho trẻ tính quan sát tích cực, chủ động, khả năng nhạy bén và sự cảm nhận tinh tế với môi trường sống. Từ đó, trẻ sẽ có khả năng học tập ở lớp một tốt hơn.

Kim Thanh Webtretho