Cắt da qui đầu là phẫu thuật cắt bỏ lớp da bao phủ đầu dương vật hay còn gọi là qui đầu. Người ta vẫn cho rằng phẫu thuật này có thể ngăn ngừa hay hạn chế được sự thủ dâm, nhiễm trùng tiểu, bệnh hoa liễu, AIDS, ung thư dương vật,… nhưng cho đến nay điều này vẫn chưa được chứng minh.

Ngược lại, người ta càng thấy rằng da qui đầu là một bộ phận bình thường, khoẻ mạnh và cần thiết của cơ thể. Để hiểu rõ điều này, chúng ta cần biết về cấu trúc và chức năng của bộ phận vẫn còn đang được tranh cãi này.

Da qui đầu dùng để làm gì?

Lúc mời sinh, dương vật là một thân hình trụ, với một đầu tròn gọi là qui đầu. Toàn bộ dương vật được bao bọc bởi một lớp da. Phần da bao phủ qui đầu gồm 2 lớp: lớp ngoài và lớp lót trong. Lúc mới sinh, da qui đầu vẫn dính chặt vào qui đầu và theo thời gian da qui đầu và qui đầu sẽ tách dần.

Da qui đầu có 3 chức năng: bảo vệ, cảm giác và tình dục. Suốt giai đoạn mặc tã lót, da qui đầu bảo vệ qui đầu tránh cọ sát với tã lót và phân. Trong suốt cuộc đời, da qui đầu sẽ luôn giữ qui đầu mềm mại, ẩm ướt và tránh bị chấn thương.

Các phần còn lại của da qui đầu như lớp lót trong và dây thắng có nhiều đầu tận dây thần kinh cảm giác chuyên biệt, đóng vai trò quan trọng trong việc cảm nhận và khoái cảm trong tình dục. Dây thắng là một màng mỏng có chức năng cảm giác đặc biệt, chạy từ rãnh dưới đầu dương vật đến lớp trong của da qui đầu và giúp liên kết 2 phần này. Nó được cấu tạo bởi các sợi cơ trơn có độ co giãn cao nên cho phép da qui đầu tuột lên và tuột xuống dễ dàng khi thay đổi kích thước (trạng thái cương) và khi giao hợp. Ngoài ra, tương tự như như dây thắng lưỡi (miệng), dây thắng của dương vật cũng giúp dương vật hướng thẳng ra phía trước khi cương cứng, chứ không bị cong quẹo!

Khi nào thì da qui đầu tuột xuống?

Như đã nói ở trên, da qui đầu và qui đầu phát triển như một mô duy nhất và sẽ tách rời dần dần. Thờiđiểm này khác nhau ở mỗi trẻ. Nó có thể xảy ra vào lúc vài ngày tuổi, vài tuần tuổi, vài tháng hay nhiều năm tuổi… vẫn là bình thường. Đối với các bé trai ở tuổi thiếu niên mà da qui đầu chưa tuột xuống hoàn toàn thì phải được bố mẹ giải thích rằng điều này cũng vẫn là bình thường và nó sẽ diễn ra ở tuổi thanh niên, để tránh những mặc cảm tâm lý khi tắm chung với các bạn! Quá trình này không bao giờ được vội vã và ép buộc! Nếu cố gắng tuột da qui đầu xuống sớm, có thể sẽ gây đau, nghẹt qui đầu, chảy máu, nhiễm trùng, hoại tử hay gây dính.

Chất bợn là gì và khi nào nên làm vệ sinh da qui đầu?

Chất bợn là chất nhờn tự nhiên giống như sáp được tạo ra ở giữa lớp da qui đầu và đầu dương vật. Nó hiếm khi xuất hiện ở trẻ chưa bị ép tuột da qui đầu lần nào và ít khi nào được tạo ra trong thời kỳ thơ ấu. Khi dậy thì, những chất tiết tự nhiên này xuất hiện nhiều hơn và biến thành một chất bôi trơn tự nhiên giữa da qui đầu và đầu dương vật. Nó bảo vệ và cho phép da qui đầu trượt lên xuống dễ dàng trên đầu dương vật.
Làm vệ sinh da qui đầu là làm sạch chất bợn ở giữa qui đầu và da qui đầu.

Ở những bé chưa cắt da qui đầu thì việc chăm sóc vệ sinh rất đơn giản. Hãy để yên da qui đầu như tự nhiên và chỉ rửa bên ngoài cơ quan sinh dục bằng xà phòng tắm thông thường. Không cần bất cứ phương thức chăm sóc đặc biệt nào. Không bao giờ cố gắng tuột da qui đầu của bé xuống và cũng không cho phép ai làm như vậy (kể cả nhân viên y tế!).

Chỉ nên tuột và lau rửa da qui đầu thường xuyên ở trẻ đã được cắt  da qui đầu hay ở trẻ cuối giai đoạn dậy thì. Khi đó, da qui đầu đã có thể tuột xuống và làm vệ sinh dễ dàng hơn. Chỉ cần tuột da qui đầu xuống khi tắm và thoa xà phòng thông thường, rồi rửa sạch dưới vòi nước. Lưu ý, nếu chà rửa quá mức hay dùng hoá chất, xà phòng gây kích thích, thì có thể gây viêm qui đầu hay viêm qui đầu – da qui đầu. Luôn luôn nhớ phải tuột da qui đầ trở lại vị trí tự nhiên ban đầu.

Chứng ngứa da qui đầu:

Khi các bé trai nhỏ (dưới 7 tuổi) bị đỏ hay ngứa qui đầu và da qui đầu, thì chỉ cần thoa kem vitamin E hay thuốc mỡ kháng sinh… Đừng cố gắng tuột da qui đầu. Những kích ứng này thường sẽ mất đi sau vài ngày. Những bé lớn hơn (không cắt da qui đầu) có thể cũng bị ngứa da qui đầu. Tuy nhiên, điều lý thú là đa số các bé này đã bị tuột da qui đầu thường xuyên từ lúc nhỏ.

Đôi khi những bé trai hiếu động có thể sẽ để cát bụi dơ lọt vào da qui đầu đang để hở. Những dị vật này nằm giữa da qui đầu và qui đầu sẽ gây cảm giác khó chịu. Nếu da qui đầu đã có thể tuột một phần hay hoàn toàn thì bạn có thể tuột thật nhẹ nhàng da qui đầu và rửa sạch vùng này bằng nước ấm. Nếu da quy đầu không thể tuột được hay bị sưng thì đừng cố tuột xuống. Nếu cố tuột xuống thô bạo thì có thể gây những vết rách nhỏ ở da qui đầu. Điều này có thể gây đau, chảy máu và dễ bị nhiễm trùng. Nếu tổn thương lập lại nhiều lần thì có thể tạo nên vết sẹo hẹp vòng quanh miệng da qui đầu và càng không thể tuột da qui đầu được. Xử trí bằng cách: rửa sạch vùng này và thoa một loại thuốc bôi trơn dịu da (như kem Steroid hay Vaseline) vào qui đầu và những vùng đã lộ ra, rồi tuột lên thật cẩn thận và nhẹ nhàng.

Hẹp da qui đầu là gì?

Hẹp da qui đầu là một tình trạng da qui đầu không thể tuột xuống được và tồn tại lâu hơn bình thường. Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, điều này là sinh lý bình thường. 85 – 90% trẻ nam bị hẹp da qui đầu sẽ đáp ứng tốt với điều kiện bằng thoa kem Steroid (theo khuyến cáo của Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Hoa Kỳ). Số còn lại (không đáp ứng với thoa thuốc) sẽ đáp ứng tốt với liệu pháp “Nông da qui đầu kèm với xịt/thoa thuốc tê tại chỗ”. Khi dương vật cương cứng, tiến hành xịt hay thoa thuốc tê vào đầu dương vật và phần da qui đầu đã lộ ra, đồng thời tuột da qui đầu xuống lên thật từ từ và nhẹ nhàng, lộ đến đâu thì thoa tiếp đến đó. Tiến hành tốt nhất khi đang tắm và có thể dùng xà phòng hay thoa một chất bôi trơn để giảm đau (có thể thay thế thuốc tê). Nếu tiến hành đều đặn mỗi ngày thì trong vòng vài tuần da qui đầu sẽ có được độ co giãn bình thường và bạn sẽ không còn cảm giác bất tiện hay khó chịu gì cả. Bạn đã hoàn toàn “giống” với mọi người cùng giới xung quanh mà không cần đến phẫu thuật cắt da qui đầu.

Khi nào thì cần phải phẫu thuật cắt da qui đầu?

Chỉ rất ít bé trai, khoảng 7/10.000 thật sự cần cắt da qui đầu, hẹp da qui đầu không phải là chỉ định để cắt da qui đầu! Nếu con bạn có vấn đề với da qui đầu như nhiễm trùng nặng, viêm tắc qui đầu thể khô hay hoại tử (có thể liên quan đến bệnh tiểu đường) thì có thể cần phải cắt da qui đầu một phần hay toàn phần.

Các biến chứng khi cắt da qui đầu:

Nếu cắt da qui đầu quá sớm thì chức năng bảo vệ qui đầu tránh khỏi phân và nước tiểu sẽ mất đi, cho nên qui đầu, và đặc biệt là lỗ tiểu, dễ bị kích thích hay nhiễm trùng. Những vấn đề này gần như không bao giờ xảy ra ở những bé không cắt da qui đầu.

Ngoài ra, các biến chứng thường gặp khác (2-10%) như đau, bỏ bú mẹ (khi cắt da qui đầu ở trẻ sơ sinh), chấn thương tâm lý lâu dài (kể cả trẻ sơ sinh), chảy máu trầm trọng, nhiễm trùng (tại chỗ, toàn thân), tổn thương gây tàn tật; đứt dây thắng dương vật (gây cong dương vật khi cương), cắt quá nhiều da qui đầu (gây đau là cong dương vật khi cương), sẹo (hẹp, lồi, co rút), các cầu da hay mẩu da thừa, rối loạn chức năng tình dục,… biến chứng của gây mê/tê và vẫn có nguy cơ tử vong. Tỉ lệ xuất hiện các biến chứng trầm trọng là 1/500 trường hợp.

Cho đến nay, cắt da qui đầu vẫn còn là một vấn đề gây nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, việc chăm sóc dương vật tự nhiên (không cắt da qui đầu) rất dễ dàng và đơn giản. Đồng thời sự tách rời da qui đầu khỏi qui đầu sẽ diễn ra tự nhiên mà không cần bất cứ sự can thiệp nào. Kể từ tuổi dậy thì, các nam thanh thiếu niên sẽ học được cách tuột da qui đầu xuống và làm vệ sinh sạch mỗi ngày khi tắm, vì vậy, không nên tiến hành phẫu thuật cắt da qui đầu chỉ vì để giữ vệ sinh da qui đầu – qui đầu.