Một trung tâm du học nổi tiếng tại TPHCM cho hay, tỉ lệ du học bậc trung học tại trung tâm đã tăng lên 50% so với thời gian trước. Đa phần, các em du học khi vừa học xong lớp 9. Liệu đây có phải độ tuổi lý tưởng để du học?

Sáng mùng 1, trong khi cả nhà đang quây quần chúc Tết ông bà thì vợ anh Mạnh Hùng, ngụ quận Bình Thạnh – TPHCM, bỏ lên lầu, nước mắt giọt ngắn giọt dài làm ai cũng mủi lòng. Chị khóc vì thương nhớ đứa con trai cưng mới sang Úc du học được vài tháng. Ngày Tết, mọi người sum họp thì cháu lại thui thủi một mình nơi đất khách quê người. Làm mẹ ai lại không chạnh lòng.

Du học từ lớp 9 ngày càng nhiều

Mọi người thắc mắc hỏi vợ chồng anh Mạnh Hùng: “Sao cho con du học sớm vậy để rồi ở nhà thương nhớ?”. Anh không ngần ngại lý giải: “Nếu cho cháu học xong lớp 12 ở Việt Nam rồi đi sẽ khó khăn vì họ yêu cầu chứng chỉ tiếng Anh TOEFL, IELTS. Nếu học xong lớp 9 rồi mới đi thì họ không yêu cầu chứng chỉ tiếng Anh quốc tế, chỉ cần làm bài kiểm tra tiếng Anh nhỏ mà với chương trình tăng cường tiếng Anh ở trường THCS là đã đạt yêu cầu”. Với tính toán này, vợ chồng anh chỉ còn cách an ủi nhau, thôi hãy vì tương lai của con.

Chị Hồng, ngụ quận 1 – TPHCM, thì tính toán cách khác khi cho đứa con gái vừa trúng tuyển vào lớp 10 du học. Chỉ kể: “Đứa con đầu của tôi du học sau khi học xong lớp 12 đã phải học lại một năm chương trình lớp 12 và lấy bằng tốt nghiệp tú tài của nước đó mới được vào ĐH”. Theo chị, nếu có khả năng tài chính nên cho con đi học ngay từ lớp 10, 11 chứ không chờ phải tốt nghiệp lớp 12. Du học sớm, học sinh sẽ không mất thêm thời gian.

Có lẽ vì các lý do này mà phụ huynh ngày càng đưa con du học sớm so với trước đây, chủ yếu là du học bậc ĐH. Ghi nhận tại một trung tâm du học nổi tiếng tại TPHCM cho thấy: tỉ lệ học sinh du học bậc trung học gần đây đã tăng lên 50% so với thời gian trước, phổ biến nhất là các em vừa học xong lớp 9. Thỉnh thoảng cũng có những trường hợp đặc biệt gia đình cho du học từ lớp 8... Một trung tâm du học có uy tín khác cũng cho biết, nơi đây đưa du học bậc phổ thông chiếm 60%-70% so với bậc ĐH. Nhiều trung tâm cho rằng nếu du học ở bậc trung học thì nên cho học sinh đi ngay khi vừa học xong lớp 9. Khi đó, học sinh tiếp cận thẳng vào chương trình lớp 10, thông thường chỉ mất 3 năm để học xong chương trình phổ thông.

Dĩ nhiên, các phụ huynh này phải có tiềm lực tài chính mạnh vì chi phí một năm học bậc trung học trung bình khoảng 20.000 USD, gồm học phí, ăn ở và tiền sinh hoạt.

Cha mẹ mừng, nhà trường lo

Tại một hội thảo du học tổ chức tại TPHCM ngày 22-3, rất nhiều phụ huynh có nguyện vọng cho con đi du học lớp 10. Có người đã có con du học rồi, nay tiếp tục đi tìm hiểu để cho đứa con thứ hai đi. Chúng tôi đã hỏi chuyện chị Minh Đức (ngụ TPHCM), có con du học New Zealand được 1 năm, chị vui mừng bày tỏ: “Nếu ở trong nước, bỏ ra số tiền bằng tiền du học cũng không thể nào đào tạo được như vậy. Cháu bây giờ chững chạc hẳn và rất tự tin”. Chị cho biết sau khi con học xong lớp 9, gia đình đã gởi sang New Zealand học. Lúc đầu cả nhà rất lo lắng nhưng Tết vừa rồi cháu về thăm nhà, bên nội, bên ngoại đều rất hài lòng về cháu, không những về kiến thức mà về phong thái đĩnh đạc của một “công dân quốc tế”. Đây chính là ưu điểm nổi bật của các nền giáo dục tiên tiến trên thế giới, khiến nhiều bậc làm cha làm mẹ không tiếc tiền của để gởi con ra nước ngoài.

Tuy nhiên, du học sinh Việt Nam vẫn còn nhiều mặt hạn chế. Tại hội thảo nói trên, chị Bích, có con đang học ở trường trung học quốc tế ở New Zealand, vui mừng chia sẻ với chúng tôi: “Con tôi nó nói học cực lắm. Ở Việt Nam chưa bao giờ nó học cực như vậy. Nhưng tôi khuyên cháu phải cố gắng học để tốt nghiệp tú tài điểm cao, lấy được học bổng ĐH của Mỹ”. Nhiều bà mẹ có mặt tại hội thảo rất tâm đắc với kinh nghiệm của hai chị Đức và Bích. Theo họ, môi trường học tập như vậy là rất tốt, vì em nào cũng lo học thì con họ muốn chơi cũng không được. Cha mẹ tốn tiền cũng là mong con cố gắng học cho giỏi...

Nhưng điều các bà mẹ đánh giá cao thì các thầy cô ở các trường quốc tế lại cảm thấy lo lắng. Ông Jemison Foster, chuyên gia tư vấn và hỗ trợ học sinh tú tài quốc tế tại Trường Trung học Quốc tế AIC, New Zealand, nơi có khoảng 12 học sinh Việt Nam sang học mỗi năm, nhận xét: “Năng lực học tập của học sinh Việt Nam thì không chê trách vào đâu nhưng các em quá đặt nặng việc học, tập trung học nhiều mà ít quan tâm đến nhiều vấn đề khác của cuộc sống. Ở độ tuổi 15 - 16 lẽ ra các em phải cảm nhận cuộc sống nhiều hơn, học kỹ năng sống nhiều hơn, nếu không sau này sẽ hối tiếc”.

Cũng theo ông Jemison Foster, một hạn chế lớn của học sinh Việt Nam là ít khi lên tiếng về điều không hài lòng, không mạnh mẽ diễn đạt một vấn đề, có thói quen co cụm. Ví dụ, không hài lòng về bạn cùng phòng, các em cũng không lên tiếng mà có xu hướng im lặng và chịu đựng, như vậy không tốt.

Chính vì vậy mà nhiều chuyên gia cũng khuyên rằng những em quá rụt rè, nhút nhát không nên đi du học quá sớm bởi như vậy sẽ rất khó khăn cho các em trong cuộc sống.